I’ve spoken directly to many, including Women Human Rights Defenders. Some are in Kabul, some in remote places. Some are hiding in friends and neighbours’ homes as the Taliban make house to house searches.
They tell me they feel abandoned by the UN, by other international contacts. Several told me they feel like prisoners in the houses where they’re staying – too scared to go outside, needing protection, needing to be released from what they describe as their new prisons.
They feel trapped without any help, fearful of the Taliban but also other reactionary forces in the country. Some have told me about their fears of prisoners recently freed by the Taliban who know who they are and are walking around freely.
The practicalities of getting Human Rights Defenders out is horribly difficult – we’ve all seen the chaos at the airport, and Human Rights Defenders who are far from Kabul, and far from any slim chance of getting on a plane out, tell me they have little hope of escape.
Some have asked me to share their worries with organisations and governments; it’s one of the things I can do. But, as we know, the situation is beyond desperate. Whoever can help needs to, and fast.
The UN Human Rights Council debates the situation in Afghanistan tomorrow. It’s clearly a big test for UN member States, not just for tomorrow but for a long time to come. Listening to Human Rights Defenders stuck in Afghanistan, we’re likely on the brink of something more terrible than we have seen so far.
States should be agreeing to take Human Rights Defenders and their families if they can somehow get out. For too many defenders, it’s their only chance.
هغه څه چې زه په افغانستان کې د بشري حقونو مدافعینو څخه اورم او ترلاسه کوم
د تیرې اونۍ په جریان کې، ما په افغانستان کې د بشري حقونو له دير شمیر مدافعینو سره غونډه او خبرې مې ورسره وکړې او د هغوی څخه د دوی د زیاتو او نه زغملو ستونزو په اړه مستقیم او مشخص معلومات مې ترلاسه کړل.
ما له ډیری سره مستقیم خبرې وكرى، د بشري حقونو مدافعینو د ميرمنو په شمول. ځینې یې په کابل کې دي ، ځینې په لرې پرتو سیمو کې. ځینې د خپلو ملګرو او ګاونډیو په کورونو کې پناه غوښتې دی، ځکه چې طالبان کور په کور د بشري حقونو مدافعینو – د ښځو حقونو فعالانو او هغه څوک چې له بهرنیو سازمانونو سره کار کری ده ٬ پسی ګرځي.
دوی ماته وویل چې دوی د ملګرو ملتونو او نورو نړیوالو استازو لخوا یوازې او بې وسه احساس کوي او پرته له كوم مرسته خوشى شوى دى. له دوی څخه ځینې ماته وویل چې دوی په هغه کورونو کې بندیان دي چیرې چې دوی اوسیگي او حتی نشي کولی له خپلو کورونو څخه ووځي٬ همدغه كبله له خپلو نوي زندانونو څخه خوشې کیدو ته اړتیا لري.
دوی پرته له کومې مرستې ځان گرفتار احساس كوي، دوی د طالبانو او همدارنګه په هیواد کې د نورو غبرګون غوښتونکو ځواکونو څخه ویره لري، او ځینې ماته د هغه بندیانو د ویرې په اړه وویل چې پدې وروستیو کې د طالبانو لخوا خوشې شوي دی. په هرصورت، دا وضعیت د بشري حقونو مدافعینو لپاره خورا ستونزمن دی٬ خصوصا څوک چې له کابل څخه لرې ولایتونو لکه هرات ته اوسیگی او د بیلابیلو هیوادونو الوتکو ته د رسیدو امکان نلري ، دا خبری د دې خلکو اندیښنې او نا امیدۍ لامل شوی ده.
په افغانستان کې د بشري حقونو د ټولو مدافعینو غوښتنه زما لپاره دا ده چې د دوی ستونزمن وضعیت او د ژوند ګواښونکي وضعیت په اړه له ملګرو ملتونو ، ملګرو سازمانونو او حکومتونو سره شریکې کړم. دا یو له هغه شیانو څخه دی چې زه یې کولی شم، مګر لکه څنګه چې موږ پوهیږو ، وضعیت خورا مایوسه کونکی دی. له همدې امله، هر هغه واک چې د مرستې وړتیا ولري باید ژر تر ژره عمل وکړي او د دې خلکو چې په خورا خراب وضعیت کې دي مرسته وکړي.
د ملګرو ملتونو د بشري حقونو شورا به سبا د افغانستان پر وضعیت خبرې كوي. دا په روښانه ډول د ملګرو ملتونو غړو هیوادونو لپاره عالي ازموینه ده ، د بشري حقونو د مدافعینو چى اوس بند پاتى دى په افغانستان كى خبرى ته اوريدل ، دا به ثابته کوى چى کیدی شی چی حالت او وضعیت له اوس نه هم ویرونکی شی.
حکومتونه باید موافقه وکړي چې د بشري حقونو مدافعین او د هغوی کورنۍ چی کولی شي په یو ډول له افغانستان حٌخه ووځی٬ ته ومنی. د ډیری مدافعینو لپاره ، دا د دوی یوازینی چانس دی.
آنچه من از مدافعان حقوق بشر در افغانستان میشنوم و دریافت میکنم
من در طی هفته گذشته با تعداد زیادی از مدافعان حقوق بشر در داخل افغانستان ملاقات و صحبت داشته ام و از آنها معلومات مستقیم و مشخص در مورد مشکلات و دشواری های غیر قابل تحمل شان دریافت نمودم.
من مستقيما با بسیاری افراد از جمله زنان مدافع حقوق بشر در کابل، ولایات وبرخی نقاط دور افتاده کشور ملاقات وصحبت های مفصل داشته ام. برخی از آنان به دنبال آغاز جستجوی خانه به خانه از طرف طالبان برای هدف قرار دادن مدافعان حقوق بشر٬ فعالین حقوق زنان و کسانی که با موسسات و نهادهای خارجی فعالیت نموده اند٬ مجبور به ترک خانه های شان و یا هم تغیر ظاهر و مسکن گزین شدن در خانه های دوستان و همسایگان خود شده اند.
آنها به من اظهار داشته اند که احساس می کنند توسط سازمان ملل متحد و دیگر نهاد ها و نمایندگان بین المللی تنها و بدون هیچ گونه همراهی و کمک رها شده اند. تعدادی از آنها به من بیان نمودند که احساس می کنند در خانه های که در آن اقامت دارند زندانی بوده و بدلایلی چون هدف قرار گرفتن از سوی طالبان٬ حتی از خانه های خود بیرون شده نتوانسته و نیاز و به رهایی از زندان های جدید خود دارند که بعد از حاکم شدن طالبان به آنها محکوم شده اند.
آنها با درنظرداشت اینکه هیچ گونه کمکی از سوی نهادهای بین المللی٬ کشور های منطقه و جهان دریافت ننموده اند٬ از طالبان و همچنین دیگر نیروهای ارتجاعی و سنت گرا در کشور هراس داشته و برخی به من درباره ترس خود از زندانیانی گفته اند که اخیراً توسط طالبان آزاد شده اند (زندانیانی که مدافعان حقوق بشر روزانه بر أساس فعالیت های حقوق بشری شان با آنها در زندان ها برخورد نموده و قضایای شان را تعقیب نموده اند.)
بر أساس گفته های مدافعان حقوق بشر پروسه بیرون کشیدن اظطراری مدافعان حقوق بشر به طرز وحشتناکی دشوار است. همه ما شاهد هرج و مرج در فرودگاه بین المللی کابل بوده و هستیم. این وضعیت اما برای مدافعان حقوق بشر که دور از کابل در ولایاتی چون هرات و به دور از هرگونه احتمال اندک برای رسیدن به هواپیماهای کشورهای مختلف زندگی میکنند٬ دشوارتر بوده و باعث ایجاد ترس و ناامیدی نگران کننده در میان این افراد در زمینه امنیت جانی شان از چنگال طالبان شده است.
تقاضا و خواسته تمامی مدافعان حقوق بشر در داخل أفغانستان از من شریک ساختن و انتقال وضعیت دشوار و نگرانی های شان در زمینه خطر های جانی آنها با سازمان ملل٬ سازمان های همکار٬ و دولت ها میباشد. این یکی از کارهایی است که می توانم انجام دهم اما، همانطور که می دانیم، وضعیت بسیار ناامید کننده است٬ بنا هرمرجعی که از توانایی کمک برخوردار است٬ باید هر چی عاجلتر اقدام نموده و کمک هایشان را از این افراد که در شرایط بسیار آسیب پذیر بسر میبرند٬ دریغ نکنند.
شورای حقوق بشر سازمان ملل فردا درباره وضعیت افغانستان جلسه خاص برگزار خواهد نمود. شرایط فعلی در أفغانستان و وضعیت نگران کننده مدافعین حقوق بشر و حقوق زنان به وضوح یک آزمایش بزرگ نه تنها برای فردا بلکه در طولانی مدت برای کشورهای عضو سازمان ملل متحد است و خواهد بود. با گوش دادن به سخنان وتجربه های مدافعان حقوق بشر که در افغانستان بدون هیچ نوع همکاری و کمک گیر مانده اند، به این نتیجه رسیده ام که احتمالاً در آستانه مواجه شدن به شرایط وحشتناک تر از چیزی هستیم که تا به حال دیده ایم.
در صورتی که مدافعان حقوق بشر بتوانند به نحوی از موقعیت های فعلی شان خارج شوند٬ دولتها باید با پذیرفتن مدافعان حقوق بشر و خانواده های آنها موافقت نمایند٬ هر چند برای تعداد زیادی از مدافعان، بیرون شدن ازاین شرایط دشوار تنها شانس شان است.