14 March 2023
Why are human rights defenders in Greece at risk and what can be done about it?
This week at the United Nations I will present a report focused on Human Rights Defenders in Greece. It will detail the risks and threats faced by people in the country who take peaceful action to promote and protect the rights of others.
In June 2022, I made a research trip to the country at the invitation of the Government. I found that while many Human Rights Defenders in Greece can operate with a large degree of security, the treatment of those who defend the rights of migrants, refugees and asylum seekers is often shocking.
Throughout my my visit, I repeatedly heard credible and consistent accounts of direct retaliation against people for simply helping others. These included human rights defenders targeted with spurious criminal proceedings, administrative sanctions, smear campaigns and threats for acts of solidarity with migrants, refugees and asylum seekers. I highlighted some of these cases in a preliminary statement at the end of my visit, and I have been been dismayed to receive reports of several more cases since.
I met Human Rights Defender Panayote Dimitras with during my investigation, and my team have been regular contact with him for several years. After my visit, he was charged with forming and joining a criminal organisation and facilitating illegal entry and stay in Greece. Another Human Rights Defender we have been in regular contact with, Tommy Olsen, is also targeted in the case. Their supposed criminal activity? Alerting the Greek authorities to the presence of people within Greek territory seeking asylum.
I also met Iasonas Apostolopoulos while in Greece. Since November 2021, he has been subjected to repeated smears in the media, online, and by high ranking members of the Government, all connected with his human rights work. In July last year I wrote to the Greek Government to express my concerns about his treatment. In their response, the Government side-stepped my questions and concerns, avoiding all mention of Iasonas. He has since been the subject of further smears by at least one Government Minister.
These are only two cases, but there have been many more. Each deters people from acting in solidarity with migrants, refugees and asylum seekers and undermines the work of all Human Rights Defenders in the country. Such attacks are happening against a backdrop of restrictions on non-governmental organisations working on migration, which have served to obstruct defenders who the Government should see as allies in upholding their obligations under international and European human rights law.
The Greek Government acted with irreproachable cooperation in the facilitation of my visit, and there will be an opportunity for the State to comment on my report during my presentation in the coming days. The Government is already well aware of where my concerns lie. What I am counting on now is the display of real political will to implement the recommendations in my report.
The current Government has placed migration within a security paradigm, facilitating rights violations, including pushbacks, which make a mockery of Greece and the EU’s commitment to human rights. There needs to be change and accountability. The management of migration should be intertwined with human rights policy to ensure the rights of all persons are fully upheld, including migrants, refugees and those seeking to exercise their right to apply for asylum.
The State should work with Human Rights Defenders to this end, but it must also reset their relations with them, beginning by closing all open criminal investigations sanctioning human rights work.
I will be following up on the recommendations in my report and stand ready to assist the Government in creating a culture of solidarity and support surrounding the work of human rights defenders in the country.
Γιατί κινδυνεύουν οι υπέρμαχοι ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Ελλάδα και τι μπορεί να γίνει γι’ αυτό
Αυτή την εβδομάδα στα Ηνωμένα Έθνη, θα παρουσιάσω μια έκθεση με επίκεντρο υπέρμαχους ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Ελλάδα. Θα αναφέρει λεπτομερώς τους κινδύνους και τις απειλές, που αντιμετωπίζουν στην χώρα όσα άτομα αναλαμβάνουν ειρηνική δράση για την προώθηση και προστασία των δικαιωμάτων άλλων ατόμων.
Τον Ιούνιο του 2022, πραγματοποίησα ένα ερευνητικό ταξίδι στη χώρα κατόπιν πρόσκλησης της κυβέρνησης. Διαπίστωσα ότι, ενώ πολλοί υπέρμαχοι ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Ελλάδα έχουν την δυνατότητα να ενεργούν υπό μεγάλο βαθμό ασφάλειας, είναι συχνά συνταρακτική η μεταχείριση όσων υπερασπίζονται τα δικαιώματα μεταναστ(ρι)ών, προσφύγων και αιτούντων/αιτουσών άσυλο.
Καθ’ όλη τη διάρκεια της επίσκεψής μου, άκουσα επανειλημμένα αξιόπιστες και συνεπείς εξιστορήσεις άμεσων αντιποίνων εναντίον ανθρώπων, που απλώς βοηθούσαν άλλους ανθρώπους. Μεταξύ αυτών ήταν υπέρμαχοι ανθρωπίνων δικαιωμάτων, που είχαν στοχοποιηθεί με ψευδείς ποινικές διαδικασίες, διοικητικές κυρώσεις, εκστρατείες δυσφήμισης και απειλές λόγω ενεργειών αλληλεγγύης υπέρ μεταναστ(ρι)ών, προσφύγων και αιτούντων/αιτουσών άσυλο. Επεσήμανα ορισμένες από αυτές τις υποθέσεις σε μια προκαταρκτική δήλωση στο τέλος της επίσκεψής μου και, προς απογοήτευσή μου, έχω λάβει έκτοτε αναφορές για αρκετές ακόμη υποθέσεις.
Συναντήθηκα με τον υπέρμαχο ανθρωπίνων δικαιωμάτων Παναγιώτη Δημητρά κατά τη διάρκεια της έρευνάς μου και η ομάδα μου έχει τακτική επαφή μαζί του εδώ και αρκετά χρόνια. Μετά την επίσκεψή μου, κατηγορήθηκε για σύσταση και ένταξη σε εγκληματική οργάνωση και διευκόλυνση παράνομης εισόδου και παραμονής στην Ελλάδα. Έχει επίσης στοχευθεί στην υπόθεση κι ένας άλλος υπέρμαχος ανθρωπίνων δικαιωμάτων, με τον οποίο βρισκόμαστε σε τακτική επαφή, ο Τόμι Όλσεν. Η υποτιθέμενη εγκληματική τους δραστηριότητα; Ειδοποίησαν τις ελληνικές Αρχές για την παρουσία ατόμων εντός ελληνικής επικράτειας, που ζητούν άσυλο.
Όσο βρισκόμουν στην Ελλάδα, γνώρισα και τον Ιάσονα Αποστολόπουλο. Από τον Νοέμβριο του 2021, έχει δεχθεί εκστρατεία λασπολογίας στα ΜΜΕ και στο διαδίκτυο και από υψηλόβαθμα μέλη της κυβέρνησης, που σχετίζεται εν γένει με το έργο του για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Τον περασμένο Ιούλιο, έγραψα στην ελληνική κυβέρνηση για να εκφράσω τις ανησυχίες μου για την μεταχείρισή του. Σε απάντησή της, η κυβέρνηση παρέκαμψε τις ερωτήσεις και τις ανησυχίες μου αποφεύγοντας κάθε αναφορά στον Ιάσονα. Έκτοτε, έχει αποτελέσει αντικείμενο περαιτέρω δυσφήμισης από τουλάχιστον ένα υπουργικό στέλεχος της κυβέρνησης.
Αυτές είναι μόνο δύο υποθέσεις, αλλά υπήρξαν πολλές περισσότερες. Άτομα αποτρέπονται να ενεργούν αλληλέγγυα υπέρ μεταναστ(ρι)ών, προσφύγων και αιτούντων/αιτουσών άσυλο και υπονομεύεται το έργο όλων των υπέρμαχων ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην χώρα. Τέτοιες επιθέσεις λαμβάνουν χώρα σε ένα πλαίσιο περιορισμών προς μη κυβερνητικές οργανώσεις, που ασχολούνται με την μετανάστευση, οι οποίοι περιορισμοί έχουν χρησιμεύσει για να εμποδίσουν υπέρμαχους, που πρέπει η κυβέρνηση να θεωρεί συμμάχους στην τήρηση των υποχρεώσεών τους βάσει του διεθνούς και ευρωπαϊκού δικαίου για τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Η Ελληνική Κυβέρνηση ενήργησε με άψογη συνεργασία στη διευκόλυνση της επίσκεψής μου και θα υπάρξει μια ευκαιρία για την Πολιτεία να σχολιάσει την έκθεσή μου κατά την παρουσίασή μου τις επόμενες ημέρες. Η κυβέρνηση γνωρίζει ήδη καλά το αντικείμενο των ανησυχιών μου. Στην επίδειξη πραγματικής πολιτικής βούλησης βασίζομαι τώρα για την εφαρμογή των συστάσεων της έκθεσής μου.
Η σημερινή κυβέρνηση έχει τοποθετήσει τη μετανάστευση σε ένα πρότυπο ασφάλειας διευκολύνοντας παραβιάσεις δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένων των επαναπροωθήσεων, που γελοιοποιούν την Ελλάδα και την δέσμευση της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Πρέπει να υπάρξει αλλαγή και λογοδοσία. Η διαχείριση της μετανάστευσης θα πρέπει να είναι συνυφασμένη με την πολιτική για τα ανθρώπινα δικαιώματα, ώστε να διασφαλίζονται πλήρως τα δικαιώματα όλων των προσώπων, συμπεριλαμβανομένων μεταναστ(ρι)ών, προσφύγων και όσων επιδιώκουν να ασκήσουν το δικαίωμά τους για αίτηση ασύλου.
Η Πολιτεία πρέπει να συνεργαστεί με υπέρμαχους ανθρωπίνων δικαιωμάτων για τον σκοπό αυτό, αλλά πρέπει επίσης να αποκαταστήσει τις σχέσεις της μαζί τους, ξεκινώντας με το κλείσιμο όλων των ανοιχτών ποινικών ερευνών, που επιβάλλουν κυρώσεις στο έργο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Θα παρακολουθήσω τις συστάσεις της έκθεσής μου και θα είμαι έτοιμη να βοηθήσω την κυβέρνηση να δημιουργήσει μια κουλτούρα αλληλεγγύης και υποστήριξης γύρω από το έργο των υπέρμαχων ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη χώρα.