ΑΘΗΝΑ (22 Ιουνίου 2022) – Οι ελληνικές αρχές θα πρέπει να στραφούν προς μια μεταναστευτική πολιτική που να θέτει στο επίκεντρό της τα ανθρώπινα δικαιώματα και την παροχή στήριξης στους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, δήλωσε σήμερα μια εμπειρογνώμων του ΟΗΕ.
«Οι γεωπολιτικές συνθήκες που επικρατούν και μια ελλιπής στήριξη από την Ε.Ε. οδηγούν σε ορισμένα ερωτήματα για την Ελλάδα γύρω από τη μετανάστευση, τα οποία δεν έχουν τεθεί για πολλά άλλα κράτη», τόνισε η Mary Lawlor, Ειδική Εισηγήτρια του ΟΗΕ για την κατάσταση των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, στη δήλωσή της μετά το τέλος της δεκαήμερης επίσκεψής της στην Ελλάδα.
«Η τρέχουσα προσέγγιση της κυβέρνησης απέναντι στο ζήτημα καθορίζεται από τον τρόπο με τον οποίο πλαισιώνει τη μετανάστευση ως ένα ζήτημα ασφάλειας και πρόληψης», ανέφερε η κα Lawlor. «Με αυτόν τον τρόπο έχει καλλιεργηθεί μια ατμόσφαιρα φόβου – και ιδίως ενός φόβου ποινικοποίησης – ανάμεσα στους πρόσφυγες, τους αιτούντες άσυλο, τους μετανάστες και τους υπερασπιστές ανθρωπίνων δικαιωμάτων που τους στηρίζουν από αλληλεγγύη».
Το Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ έχει αναθέσει στην κα Lawlor την προώθηση της εφαρμογής της Διακήρυξης του ΟΗΕ για τους υπερασπιστές ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε όλο τον πλανήτη. Επισκέφθηκε την Ελλάδα κατόπιν πρόσκλησης της ελληνικής κυβέρνησης από τις 13 έως τις 22 Ιουνίου για να αποτιμήσει την κατάσταση που επικρατεί σε σχέση με τα άτομα που προάγουν και προστατεύουν τα ανθρώπινα δικαιώματα στη χώρα.
Η Ειδική Εισηγήτρια συνάντησε εκπροσώπους υπουργείων στην Αθήνα, ενώ επισκέφθηκε επίσης τη Λέσβο, τη Χίο, τη Σάμο και τη Θεσσαλονίκη για να συνομιλήσει με τις τοπικές αρχές. Είχε συζητήσεις με αστυνομικούς διευθυντές, εισαγγελείς, την Ελληνική Ακτοφυλακή και εκπροσώπους διεθνών οργανισμών.
Επισκέφθηκε επίσης δομές στις οποίες διαμένουν πρόσφυγες και αιτούντες άσυλο. Σε κάθε τοποθεσία, η κα Lawlor είχε συναντήσεις με υπερασπιστές ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
«Οι υπερασπιστές στην Ελλάδα, οι οποίοι εργάζονται προκειμένου να διασφαλίζονται τα δικαιώματα των προσφύγων, των αιτούντων άσυλο και των μεταναστών, δέχονται τεράστια πίεση. Σε αυτούς περιλαμβάνονται και οι ίδιοι οι μετανάστες, που αντιμετωπίζουν αυξημένο κίνδυνο όταν επιτελούν έργο που αφορά στα ανθρώπινα δικαιώματα», υπογράμμισε η εμπειρογνώμων του ΟΗΕ.
«Στην αιχμή του δόρατος βρίσκονται οι διώξεις, στο πλαίσιο των οποίων πράξεις αλληλεγγύης επανερμηνεύονται σαν να πρόκειται για εγκληματική δραστηριότητα, συγκεκριμένα ως έγκλημα διακίνησης ανθρώπων», είπε η κα Lawlor. «Ο αρνητικός αντίκτυπος τέτοιων υποθέσεων πολλαπλασιάζεται από τις εκστρατείες συκοφαντικής δυσφήμισης που διαιωνίζουν μια ψευδή εικόνα γύρω από τους υπερασπιστές».
Η Ειδική Εισηγήτρια προειδοποίησε ότι η πολιτική αυτή έχει ως αποτέλεσμα να «προκαλεί ασφυξία» στην κοινωνία των πολιτών στην Ελλάδα.
Η κα Lawlor είπε ότι το κλίμα φόβου και ανασφάλειας που δημιουργείται από αυτήν την πολιτική ενισχύεται από στοιχεία του νομικού πλαισίου, ιδίως από το Μητρώο ΜΚΟ για τις οργανώσεις που ασχολούνται με τη μετανάστευση το οποίο χαρακτηρίζεται από διακρίσεις, καθώς και από δηλώσεις υψηλόβαθμων κυβερνητικών εκπροσώπων που επιτίθενται και υπονομεύουν το έργο των ΜΚΟ για τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Όσοι εργάζονται για την τεκμηρίωση και την πρόληψη της ιδιαίτερα σοβαρής πρακτικής των άτυπων αναγκαστικών επιστροφών (pushbacks) είναι εκτεθειμένοι σε ιδιαίτερο ρίσκο, δήλωσε η εμπειρογνώμων. Οι άτυπες αναγκαστικές επιστροφές γυρίζουν βίαια τους πρόσφυγες και τους μετανάστες στα σύνορα, χωρίς να λαμβάνονται υπόψη οι ατομικές τους περιστάσεις ή να τους δίνεται η δυνατότητα να υποβάλουν αίτηση ασύλου.
Εξέφρασε επίσης την ανησυχία της για την κατάσταση των υπερασπιστών των δικαιωμάτων των ΛΟΑΤΚΙ και των γυναικών στη χώρα, καθώς και όσων ασκούν ερευνητική δημοσιογραφία πάνω σε θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων – ιδίως σχετικά με τη μετανάστευση και τη διαφθορά. Η Ειδική Εισηγήτρια απηύθυνε έκκληση στην Ελλάδα να αναλάβει ρόλο υπέρμαχου των δικαιωμάτων αυτών των ομάδων και να συνεργαστεί μαζί τους για τη λήψη μέτρων που θα δημιουργήσουν ένα πιο θετικό κλίμα για να επιτελούν το έργο τους.
«Οι κυβερνήσεις και οι κοινωνίες που έχουν εκλεγεί να εκπροσωπούν έχουν πολλά να κερδίσουν από την αναγνώριση και την προώθηση του έργου των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Η Ελλάδα δεν αποτελεί εξαίρεση», δήλωσε η κα Lawlor. «Προτρέπω την κυβέρνηση να προσεγγίσει όλους όσοι εργάζονται για την προώθηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη χώρα αντιμετωπίζοντάς τους ανοιχτά και ως σύμμαχους, ανεξάρτητα από τα θέματα που διακυβεύονται».
Η Ειδική Εισηγήτρια θα παρουσιάσει την πλήρη έκθεση για την επίσκεψή της στο Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων τον Μάρτιο του 2023.
ΤΕΛΟΣ
Η κα Mary Lawlor είναι η Ειδική Εισηγήτρια για την κατάσταση των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Είναι Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Επιχειρήσεων και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στο Κέντρο Κοινωνικής Καινοτομίας (CSI) στο Business School του Trinity College Dublin στην Ιρλανδία. Το 2001 ίδρυσε το ίδρυμα Front Line Defenders – the International Foundation for the Protection of Human Rights Defenders (Υπερασπιστές Πρώτης Γραμμής – Διεθνές Ίδρυμα για την Προστασία των Υπερασπιστών των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων) για να εστιάσει στους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που βρίσκονται σε κίνδυνο. Ως Εκτελεστική Διευθύντρια από το 2001 έως το 2016, η κα Lawlor υπήρξε εκπρόσωπος του Ιδρύματος και έπαιξε σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξή του. Η κα Lawlor διατέλεσε Διευθύντρια του Ιρλανδικού Γραφείου της Διεθνούς Αμνηστίας από το 1988 έως το 2000, αφού πρώτα έγινε μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου το 1975 και εξελέγη πρόεδρός του από το 1983 έως το 1987.
Οι Ειδικοί Εισηγητές, οι Ανεξάρτητοι Εμπειρογνώμονες και οι Ομάδες Εργασίας αποτελούν μέρος αυτού που είναι γνωστό ως Ειδικές Διαδικασίες του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Οι Ειδικές Διαδικασίες, το μεγαλύτερο σώμα ανεξάρτητων εμπειρογνωμόνων στο σύστημα των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, είναι η γενική ονομασία των ανεξάρτητων μηχανισμών διερεύνησης και παρακολούθησης του Συμβουλίου που ασχολούνται είτε με συγκεκριμένες καταστάσεις χωρών είτε με συγκεκριμένες θεματικές σε όλα τα μέρη του κόσμου. Οι εμπειρογνώμονες των Ειδικών Διαδικασιών εργάζονται σε εθελοντική βάση- δεν είναι προσωπικό του ΟΗΕ και δεν λαμβάνουν μισθό για το έργο τους. Είναι ανεξάρτητοι από οποιαδήποτε κυβέρνηση ή οργανισμό και υπηρετούν με την ατομική τους ιδιότητα.
Ανθρώπινα Δικαιώματα και ΟΗΕ, Ιστοσελίδα για την Ελλάδα
Για περισσότερες πληροφορίες και ερωτήσεις από τους εκπροσώπους των ΜΜΕ, μπορείτε να επικοινωνήσετε με Orsolya Toth (orsolya.toth@un.org / +41 79 526 8321) ή να γράψετε στο hrc–sr–defenders@un.org).
Για ερωτήσεις από τους εκπροσώπους των ΜΜΕ σχετικά με άλλους ανεξάρτητους εμπειρογνώμονες του ΟΗΕ, μπορείτε να επικοινωνήσετε με: Renato de Souza (+41 76 764 2602 / renato.rosariodesouza@un.org) ή Dharisha Indraguptha (+41 79 5061088 / dharisha.indraguptha@un.org)
Παρακολουθείστε νεότερα για τους ανεξάρτητους εμπειρογνώμονες ανθρωπίνων δικαιωμάτων του ΟΗΕ στο Twitter: @UN_SPExperts.
Concerned about the world we live in?
Then STAND UP for someone’s rights today.
#Standup4humanrights
and visit the web page at http://www.standup4humanrights.org
